Kanun değişikliği ile bireysel emeklilik sistemindeki vergi avantajı kaldırılacak mı? Değişiklik ne zaman yürürlüğe girecek?
1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere vergi matrahından indirim sureti ile kullanılan vergi avantajı yerine, işveren tarafından ödenenler hariç olmak üzere, katılımcı adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı paylarının %25’ine karşılık gelen tutarının devlet katkısı olarak katılımcıların emeklilik sözleşmelerine bağlı hesaplarına ödeneceği devlet katkı sistemine geçiş yapılacaktır.
Uygulamanın detaylarına ilişkin mevzuat çalışmaları ilgili kamu otoriteleri nezdinde devam etmektedir.

Hesabıma ödenecek devlet katkısını istediğim zaman alabilecek miyim?
Devlet katkısı için kademeli hak ediş uygulanacaktır. 1 Ocak 2013 tarihinden sonra en az 3 yıl sistemde kalanlar devlet katkısı ve varsa getirilerinin yüzde 15’ine, en az 6 yıl sistemde kalanlar yüzde 35’ine, en az 10 yıl sistemde kalanlar yüzde 60’ına, emeklilik hakkı kazananlar ile vefat veya maluliyet nedeniyle sistemden ayrılanlar tamamına hak kazanacaktır.

Mevcut katılımcıların 1 Ocak 2013 tarihinden önce sistemde geçirdikleri süreler, devlet katkısı hak etmek için gerekli süre hesabında dikkate alınacak mı?
Hak kazanma için gerekli süre hesabı, 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren sistemde geçirilen süreler dikkate alınarak yapılmaktadır.
Bununla birlikte, 1 Ocak 2013 tarihinden önce sisteme girmiş olan katılımcıların devlet katkısına hak kazanmaya esas süresinde dikkate alınmak üzere 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla sistemde bulundukları toplam süreye, bu tarihten itibaren; 1 Ocak 2016 tarihine kadar sistemde kalmaları koşuluyla 1 Ocak 2016 tarihinde bir defaya mahsus olmak üzere;
- sistemde 3 yıldan fazla 6 yıldan az bulunan katılımcılara 1 yıl,
- sistemde 6 yıldan fazla 10 yıldan az bulunan katılımcılara 2 yıl,
- sistemde 10 yıldan fazla bulunan katılımcılara 3 yıl süre eklenecektir.

Devlet katkısı tutarı için bir limit var mı?
Bir katılımcı için bir takvim yılında ödenen ve devlet katkısı tutarının hesaplamasına esas teşkil eden katkı paylarının toplamı ilgili takvim yılına ait brüt asgari ücretin toplamını aşamaz.

Birden fazla sözleşmesi olan katılımcılar, daha fazla devlet katkısı alabilir mi?
Devlet katkısı için belirlenen limit katılımcı bazında uygulanacaktır. Bir katılımcı için bir takvim yılında ödenen ve devlet katkısı tutarının hesaplamasına esas teşkil eden katkı paylarının toplamı ilgili takvim yılına ait brüt asgari ücretin toplamını aşamaz.

Herkes devlet katkısı alabilecek mi?
29 Mayıs 2012 tarihi itibarı ile sistemde olan sözleşmesini, 29 Haziran 2012 tarihinden itibaren 2 yıl içinde sonlandırarak birikimlerini alan katılımcılar, 31.12.2014 tarihine kadar bireysel emeklilik sistemine ödeyeceği katkı payları için Devlet Katkısı alamayacaktır.

Bunun dışında, sisteme katkı payı ödeyen herkes vergi mükellefi olup olmamasına bakılmaksızın belirlenen sınırlar içinde devlet katkısı alacaktır.

Vergi avantajını kullanmaya devam ederken devlet katkısı alabilir miyim?
1 Ocak 2013 tarihinden itibaren vergi avantajı uygulaması sona erecek, devlet katkı sistemi uygulanmaya başlanacaktır.

EMEKLİLİĞE HAK KAZANMA

Hangi şartlarda emekliliğe hak kazanırım?
Katılımcı, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden itibaren en az 10 yıl sistemde bulunma  koşulu ile 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanır.
Emekliliğe hak kazanıldığında süreç nasıl işleyecek?

Şirket, katılımcının başvurusu üzerine, en geç 5 iş günü içerisinde emeklilik bilgi formunu ve hesap özetini katılımcının elektronik posta adresine veya faksına, bunlar da yoksa posta adresine gönderecektir.
Katılımcı, emeklilik bilgi formundaki seçeneklere göre emeklilik tercihini yazılı olarak şirkete bildirecektir.
Birden fazla emeklilik sözleşmesine sahipsem ne zaman emekli olabilirim?
Katılımcının aynı şirkette veya farklı şirketlerde birden fazla emeklilik sözleşmesi varsa, tüm emeklilik sözleşmelerinden emekliliğe hak kazanabilmesi için, en az bir emeklilik sözleşmesinden emekliliğe hak kazanmış olması yeterlidir.
Katılımcının, bütün sözleşmelerinden emekliliğe hak kazanabilmesi için, bir sözleşmesinden emeklilik hakkını kullanmak üzere şirketinden talepte bulunurken, diğer sözleşmeleri için de bu hakkı kullanmak istediğini şirketine bildirmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, diğer sözleşmeler kendi koşullarına göre değerlendirilmeye tabi tutulacak ve her biri için ayrı ayrı 10 yıl katkı payı ödeme ve 56 yaşını tamamlama koşulu aranacaktır.
Emekliğe hak kazandığımda, emeklilik hakkımı, ileri bir tarihte kullanmak üzere erteleyebilir miyim?

Evet. Katılımcı emeklilik hakkını ileri bir tarihte kullanmak için erteleyebilir.

Emekli olduktan sonra birikimlerimi nasıl alabilirim?

Emekliliğe hak kazandıktan sonra katılımcılar,
- Birikimlerinin tamamını bir defada alıp sistemden ayrılabilirler.
- Birikimlerinin bir kısmını alarak kalanını veya tümünü programlı geri ödeme şeklinde emeklilik şirketlerinden alabilirler.
- Birikimlerinin bir kısmını alarak kalanını veya tümünü yıllık gelir sigortasına aktarabilir ve yıllık gelir sigortası sözleşmesi çerçevesinde ömür boyu maaş şeklinde veya belirli bir süre boyunca maaş şeklinde almayı tercih edebilirler.
Emekli olarak sistemden ayrılmam durumunda, hangi oranda stopaj kesintisi uygulanacak?

Emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı %5 oranında stopaj kesintisine tabidir.
Programlı geri ödeme nedir?

Birikimlerini kısmen almak isteyen katılımcının, hazırlanacak bir program çerçevesinde bireysel emeklilik hesabındaki birikimleri kısım kısım geri almasıdır.

Programlı geri ödemeyi tercih etmesi durumunda, katılımcı;
- İlgili hesaba katkı payı ödeyemez
- Hesap birleştirmesi yapamaz.
- Ödeme dönemlerini ve ödeme tutarını yılda en fazla 2 kez değiştirebilir.
- Fon dağılımını değiştirebilir.
- Şirketler arası aktarım hakkını kullanabilir.
- Birikimlerinin tamamını istediği anda alarak sistemden ayrılabilir.
Yıllık gelir sigortası nedir?

Yıllık gelir sigortası, toplu veya belirli süreler içinde yapılan katkılara göre, hemen veya belli bir süre sonra başlayan, sigortalıya veya bildirdiği lehdarına ömür boyu veya belirli süreler için yapılan ödemeleri düzenleyen sözleşmedir. Yıllık gelir sigortası sözleşmesine göre belirlenen emeklilik maaşı; aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak ödenebilir. Yıllık gelir sigortası sözleşmelerinde, yıllık gelir sigortası genel şartları çerçevesinde ilgili şirketin üstlenmiş olduğu rizikonun, tazminat yükümlülüğünün türü ve kapsamının, tarafların hak ve yükümlülüklerinin, ödeme dönemlerinin, sözleşme süresi ve sözleşmeyi sona erdiren hallerin ve ilgili diğer hususların belirtilmesi zorunludur.

KATILIMCI HAKLARI

Sisteme katılmak için nereye başvurmak gerekir?
Doğrudan emeklilik şirketlerine başvuruda bulunulabileceği gibi, emeklilik şirketlerinin ürünlerinin tanıtım, pazarlama ve satışına aracılık etmekte olan bireysel emeklilik aracılarıyla temasa geçilebilir.
Emeklilik planımla ilgili bilgilerime nasıl ulaşabilirim?

Emeklilik planıyla ilgili bilgilere şirketlerin Internet sitelerinden ve müşteri hizmetlerinden ulaşılabilmektedir.
Bireysel emeklilik sistemine katılırken emeklilik planımı nasıl seçebilirim?

Plan tercihi yapılırken plan dahilindeki asgari katkı payı tutarı, giriş aidatı tutarı ve ödeme şekli, uygulanan yönetim gideri kesintisi, plan kapsamında sunulan veya tercih edilen fonların performansları ve fon işletim gideri kesintileri değerlendirilmelidir.
Ayrıca katılımcılar plan dahilinde sunulan fonların kendi yatırım stratejisiyle uyuşup uyuşmadığını, emeklilik şirketinin standart hizmetler dışında plan kapsamında ek hizmetler sunup sunmadığını, kredi kartı ile ödeme yapılması durumunda emeklilik şirketinin kredi kartına uygulayacağı blokaj süresini öğrenmelidirler.
Daha geniş bilgi almak için lütfen tıklayınız.
Bireysel emeklilik sözleşmesindeki haklar kimler tarafından kullanılabilir?
Bireysel emeklilik sözleşmesinde ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesinde sözleşmeden doğan haklar kural olarak katılımcı tarafından kullanılır. Fon dağılımı değişikliği, emeklilik planı değişikliği ve birikimlerin aktarımı haklarının, katılımcı ad ve hesabına katkı payı ödeyen kişi tarafından kullanılması kararlaştırılabilir.
Emeklilik planımı değiştirebilir miyim?
Katılımcı emeklilik planını bir yılda azami 4 kez değiştirebilmektedir. Bu yöndeki değişiklik talebinin, değişikliğin yapılması istenen tarihten en az 2 iş günü önce şirkete yazılı olarak yapılması gerekmektedir. Yeni emeklilik planına değişiklik tarihi itibarıyla geçiş yapılır ve katılımcıya ve varsa sponsor kuruluşa 5 iş günü içinde yeni emeklilik sözleşmesi gönderilir.
Emeklilik şirketimi istediğim zaman değiştirebilir miyim?

Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren en az bir yıl sonra birikimlerin başka bir şirkete aktarılabilmesi mümkündür.
Başka şirkete aktarım yapmak için mevcut şirkette en az bir yıl kalmam yeterli mi yoksa bir yıla karşılık gelecek katkı payı tutarını ödemek zorunda mıyım?

Katılımcı, mevcut şirketindeki emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihinden itibaren en az bir yıl geçtikten sonra bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin başka bir emeklilik şirketine aktarılmasını talep edebilir.
Emeklilik şirketimi değiştirirken ödemem gereken ek bir tutar olacak mı?

Başka bir emeklilik şirketine aktarım durumunda, aktarım yapılacak şirkete giriş aidatı ödenmesi gerekmemektedir. Ancak katılımcının mevcut sözleşmesinde giriş aidatı taksitlendirilmiş ve/veya ertelenmiş ise, bireysel emeklilik sisteminden ayrılma veya başka bir şirkete aktarım durumunda, sözleşmesinin bulunduğu şirket giriş aidatının ödenmemiş kısmını katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinden indirebilecektir.
Başka şirkete aktarım yaparken kredi kartımdan çekilen ancak henüz şirket hesaplarına intikal etmeyen (blokajdaki) katkı payı tutarım aktarım yapacağım şirkete aktarılacak mı?
Hayır. Blokaj süresi dolmayan katkı payı ödemeleri ile ilgili provizyonlar iptal edilecektir.
Başka şirkete aktarım işleminden önce bu hesaba ilişkin ileriye yönelik yapmış olduğum ödemeler varsa, bu ödemelerin durumu ne olacak?
Aktarım yapmadan önce ileriye yönelik olarak yapılan ödemeler birikimlerle birlikte aktarılacaktır. Ancak bu ödemeler emekliliğe hak kazanılmasına ilişkin süre hesabında dikkate alınmayacaktır.
Şirket aktarım veya hesap birleştirme talebimi emeklilik şirketi hangi durumlarda yerine getirmeyebilir?
Şirket, giriş aidatı borcunu tahsil edene kadar aktarım veya hesap birleştirme talebini yerine getirmeyebilir. Bu durumda şirket katılımcıya veya varsa sponsor kuruluşa aktarımın gerçekleştirilemeyeceğini yazılı olarak bildirir.
Birikimlerimi başka bir plan kapsamındaki sözleşmeme aktarabilir miyim veya istediğim hesapla birleştirebilir miyim?
Katılımcı bireysel emeklilik sözleşmelerini ilgili planda belirtilen düzenlemeler kapsamında başka bireysel emeklilik sözleşmeleri ile birleştirebilir. Ancak, bireysel veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi çerçevesinde açılmış olan bir hesaptaki birikimler işveren grup emeklilik sözleşmesi çerçevesinde açılacak bir hesaba aktarılamaz.
Gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi çerçevesinde açılacak bir hesaba aktarımda bulunabilmesi ancak ilgili emeklilik planına katılım için gerekli şartların taşınması ile mümkündür.
İşveren grup emeklilik sözleşmesine göre açılmış olan hesaplardaki birikimler işveren grup emeklilik sözleşmesi çerçevesinde açılacak hesaplara aktarılabilir.
Bireysel emeklilik sözleşmemi ve hesabımdaki birikimleri başka birine devredebilir miyim?

Bireysel emeklilik sözleşmesi ve hesaptaki birikimleri başka birine devretmek mümkün değildir.

Bireysel emeklilik hesabımdaki birikimlerimin bir kısmını başka bir şirkete aktarabilir miyim?

Birikimlerde kısmi aktarım söz konusu değildir, aktarım ancak birikimlerin tamamını kapsayacak şekilde yapılabilir.
Aynı veya farklı şirketlerdeki hesaplarımı birleştirebilir miyim?
Evet. Aynı veya farklı şirketlerdeki hesapların birleştirilebilmesi mümkündür.
Farklı şirketlerde açılan hesapların birleştirilmesinde herhangi bir kısıtlama olacak mı?
Farklı şirketlerde açılan hesapların birleştirilebilmesi için birleşme sonucunda kapanan hesabın bağlı olduğu emeklilik sözleşmesinin ilgili şirkette en az bir yıl kalmış olması gerekir.
Aynı şirketteki hesaplarımı birleştirirken giriş aidatı ödeyecek miyim? Başka bir kesinti yapılacak mı?
Sözleşmeler kapsamında ertelenmiş ya da henüz tamamı ödenmemiş giriş aidatı bulunuyorsa, aynı şirkette yapılacak hesap birleştirme işlemlerinde birleştirme işlemi sonrası giriş aidatının alınmasına ilişkin esaslar emeklilik planlarında tanımlandığı üzere uygulanır. Farklı şirketlerdeki hesapların birleştirilmesi birikimlerin aktarımı için belirlenen şartlara ve usule göre yapılacaktır.
Hesap birleştirilmesinde giriş aidatı dışında herhangi bir gider kesintisi uygulanmayacaktır.
Hesap birleştirmesi sonucunda lehdar kim olacaktır?
Hesap birleştirme işlemi sonrasında lehdar, sözleşmesi devam eden birleştirilen hesap çerçevesinde tanımlı lehdar olacaktır.
Hesap birleştirmesi sonucunda yeni emeklilik sözleşmesi düzenlenecek mi?
Hesap birleştirme işlemi sonucunda yeni emeklilik sözleşmesi düzenlenmez.
Birleştirilen hesaplar sonradan ayrıştırılabilir mi?
Birleştirilen hesapların daha sonra ayrıştırılması mümkün değildir.
Hesap birleştirme işlemi sonrası, her iki sözleşme kapsamındaki haklar da birleşiyor mu?
Hesap birleştirme ile fon dağılımı değişikliği ve plan değişikliği hakları birleştirilemez. Bu hakların kullanımına ilişkin sınırlamalarda birleştirme sonrası devam eden sözleşme kapsamında kullanılmamış olan haklar dikkate alınır.
Hesapların birleştirilmesinden sonra sisteme giriş tarihi ne olacaktır?
Hesapların birleştirilmesinde yürürlük tarihi eski olan emeklilik sözleşmesi, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinin belirlenmesinde esas alınacaktır.
Bireysel emeklilik sisteminden ayrılmak için ne yapmalıyım?
Sistemden ayrılmak için sözleşmenin bulunduğu şirkete başvurmak gerekmektedir. Şirket, kendisine yapılan başvuru üzerine, ayrılma bilgi formu ve hesap özetini katılımcının tanımlı elektronik posta adresine, faksına veya posta adresine 2 iş günü içinde gönderir. Katılımcının ayrılma talep formunu imzalayarak şirkete göndermesi halinde, bireysel emeklilik hesabındaki birikimler yasal kesintiler yapılarak formun şirkete ulaştığı tarihten itibaren 7 iş günü içinde katılımcıya ödenecektir.
Bireysel Emeklilik Sistemindeki birikimlerim haczedilebilir mi?

Bireysel emeklilik hesabındaki fon paylarından, katılımcının sistemde bulunduğu ay sayısı ile asgari ücret tutarının çarpımına karşılık gelen birikim tutarı haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dahil edilemez. İlgili hesabın yapılması sırasında rehin, haciz veya iflas tarihinde geçerli olan brüt asgari ücret tutarı esas alınır. Sistemde 36 aydır bulunmakta olan bir katılımcının 40.000 TL’lik birikime ulaştığı, haciz tarihinde aylık brüt asgari ücretin 940,50 TL olduğu varsayıldığında, bu katılımcının birikimlerinin 33.858 TL’lik (36 * 940,50 TL) bölümü haczedilemeyecektir.
Bireysel Emeklilik Sisteminden emekli olarak birikimlerimle yıllık gelir sigortası yaptırdım. Düzenli olarak aylık almaktayım. Aylıklarım üzerine alacaklılarım tarafından haciz konulabilir mi?

Bireysel emeklilik sisteminden emekli olanlara yapılan yıllık gelir sigortası ödemelerinin aylık ödemeye isabet eden miktarının nafaka borçları hariç olmak üzere asgari ücret tutarına kadar olan kısmı haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dahil edilemez. İlgili hesabın yapılması sırasında rehin, haciz veya iflas tarihinde geçerli olan brüt asgari ücret tutarı esas alınır. Bireysel emeklilik sisteminden emekli olan bir kişinin yıllık gelir sigortasından aylık 1.000 TL almakta olduğu, haciz tarihinde aylık brüt asgari ücretin 940,50 TL olduğu varsayıldığında, aylık olarak ödenen 1.000 TL’nin, 940,50 TL’si hacze konu edilemeyecektir.
Bireysel Emeklilik Sisteminde birden fazla sözleşmem olduğunda haczedilemeyecek tutar nasıl hesaplanacak?
Haczedilemeyecek tutar, katılımcının tüm hesaplarındaki toplam birikimi üzerinden hesaplanacaktır.

Emeklilik şirketleri katılımcılara planları ve sözleşmeleri ile ilgili ne sıklıkta bilgilendirme yapacak?
Emeklilik şirketi, yıllık hesap bildirim cetveli ile birlikte emeklilik planındaki yönetim ve fon işletim gideri kesintilerine, fon unvanlarına, asgari katkı payı tutarına ve benzeri mahiyetteki değişikliklere ilişkin bilgi notunu katılımcıların tanımlı elektronik posta adresine veya faksına, bunlar yoksa posta adresine hesap dönemlerini takip eden on iş günü içinde, göndermekle yükümlüdür. Ayrıca katılımcılar herhangi bir zamanda birikimlerinin tutarını öğrenmek istemeleri halinde o günün fon değerlerini emeklilik şirketinin çağrı merkezi, Internet sitesi veya Takasbank´dan öğrenebilecektir.